Υποβρύχιο πάρκο στην αρχαία Αμαθούντα
Για προστασία της θαλάσσιας ζωής αλλά και την προσέλκυση τουρισμού
Η δημιουργία του πρώτου υποβρύχιου θαλάσσιου πάρκου στην ανατολική Μεσόγειο προωθείται στην περιοχή της Αμαθούντας
Στόχος, η προστασία της θαλάσσιας ζωής και αναπαραγωγή των ψαριών, ο αριθμός των οποίων συνεχώς μειώνεται σε όλο τον κόσμο, αλλά και η τουριστική ανάπτυξη.
Θα ποντιστούν ύφαλοι από ειδικό μπετόν, με στόχο την αναπαραγωγή σ’ αυτούς των ψαριών.
Θα καταλαμβάνει έκταση 500 τετραγωνικών μέτρων και θα προστατεύεται από το ψάρεμα.
Πρόκειται για καταφύγιο ψαριών -«πολυκατοικίες ψαριών»- από ειδικό μπετόν που θα ποντιστούν παρά το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας, που σήμερα βρίσκεται στο βυθό, σε μικρή απόσταση από την ξηρά.
Έργο παρόμοιο αυτού, που κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη, βρίσκεται στο Μονακό και αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών. Είναι πιλοτικό πρόγραμμα, που στοχεύει στην ανάπτυξη της θαλάσσιας ζωής και που αν πετύχει θα προωθηθούν παρόμοια έργα και σε άλλες περιοχές.
Η πρωτοβουλία της ιδέας ανήκει στην περιβαλλοντική οργάνωση «Σαϊμέπα» (CYMEPA) και αντικρίζεται θετικά από το Τμήμα Αλιείας και τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού. Ήδη έχει ψηφιστεί από τη Βουλή η νομοθεσία που ανοίγει το δρόμο για την εκτέλεση του έργου, ενώ ολοκληρώθηκε και η μελέτη από Ισπανούς εμπειρογνώμονες του πανεπιστημίου Αλικάντε, τους οποίους έχει μετακαλέσει το Τμήμα Αλιείας.
Φιλικό στο περιβάλλον
Η περιβαλλοντική οργάνωση «Σαϊμέπα» έκανε την προμελέτη βιωσιμότητας και δόθηκε η έγκριση της πολιτείας, καθώς πρόκειται για έργο προστασίας της θαλάσσιας ζωής. Με την πόντιση των καταφυγίων ψαριών, που θα είναι κατασκευασμένα από ειδικό, φιλικό προς το περιβάλλον, υλικό, τα ψάρια θα βρουν ένα καλό καταφύγιο, με αποτέλεσμα να αυξηθούν κατακόρυφα οι αριθμοί τους. Όλη η θαλάσσια περιοχή που θα καταλαμβάνουν οι πολυκατοικίες αναπαραγωγής θα είναι 500 περίπου τετραγωνικά μέτρα, θα προστατεύεται από το ψάρεμα και θα σηματοδοτηθεί ώστε να απαγορεύεται η διέλευση σκαφών. Όμιλος εταιρειών θα αναλάβει την κατασκευή των «υφάλων - πολυκατοικιών» και την πόντισή τους.
Τα πρώτα τρία χρόνια, η περιοχή θα προστατεύεται από κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, μέχρι να αναπτυχθούν τα ψάρια. Στη συνέχεια, θα μπορούν να διοργανώνονται εκπαιδευτικές επισκέψεις από δύτες, ή με βάρκες, οι οποίες θα είναι κατασκευασμένες από γυαλί, ώστε οι επισκέπτες να απολαμβάνουν την θαλάσσια ζωή στο βυθό. Επιστημονική ομάδα θα παρακολουθεί συνεχώς τη θαλάσσια δραστηριότητα στην περιοχή και θα καταγράφει τα είδη των ψαριών που θα αναπαράγονται.
«Οι τράτες σάρωσαν τα πάντα»
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Σαϊμέπα» Μιχάλη Ιερείδη, η Κύπρος διαθέτει πολύ αξιόλογες θαλάσσιες περιοχές, που χρειάζονται προστασία. Η οργάνωση θα προσφέρει τεχνογνωσία στη δημιουργία του υποβρύχιου καταφυγίου. Αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί στη θαλάσσια περιοχή Αμαθούντας και στην ευρύτερη της περιοχής Λεμεσού, είπε χαρακτηριστικά ότι «οι τράτες σάρωσαν τα πάντα».
Σε πολύ μικρή απόσταση από το θαλάσσιο πάρκο θα βρίσκεται το βυθισμένο παλιό λιμάνι της Αμαθούντας και τα λιβάδια της Ποσειδώνιας, ενός σπάνιου και προστατευόμενου είδους φυκιού, τα οποία μαζί με το πάρκο θα ανήκουν στην προστατευόμενη ζώνη και θα αποτελούν πόλο έλξης.
Σε μια προσπάθεια άλλων χωρών τα παλιότερα χρόνια να δημιουργήσουν καταφύγια ψαριών, τόσο για πολλαπλασιασμό όσο και ανάπτυξη νέων ποικιλιών, ποντίστηκαν προς τον σκοπό αυτό, ανεξέλεγκτα, παλαιά λεωφορεία ή ακόμα και μεγάλες ποσότητες ελαστικών αυτοκινήτων, με βλαβερές συνέπειες, οι οποίες δεν επέτρεψαν να επέλθει το ζητούμενο. Η προστασία του περιβάλλοντος -τόνισε ο κ. Ιερείδης- και ο εμπλουτισμός της βιοποικιλότητας των ψαριών είναι ο πρωταρχικός στόχος μας και δευτερευούσης σημασίας είναι οι καταδύσεις και η τουριστική προσέλκυση. Πρόσθεσε δε, ότι σε μερικά χρόνια το πάρκο θα συμβάλει ώστε να αυξηθούν τα ψάρια στην ευρύτερη περιοχή της Λεμεσού.
Εξαφανίζονται τα ψάρια
Η ΑΛΙΕΙΑ είναι μια από τις αρχαιότερες ανθρώπινες δραστηριότητες. Τη σημερινή εντατική μορφή της την απέκτησε μόλις τον περασμένο αιώνα. Η παγκόσμια αλιευτική παραγωγή έχει τετραπλασιαστεί τα 40 τελευταία χρόνια. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως αυξήθηκαν τα αποθέματα των ψαριών. Απλώς μεγάλωσε η αποτελεσματικότητα των αλιευτικών εργαλείων και φυσικά το μέγεθος των στόλων. Η σύγχρονη εντατική αλιεία έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση πολλών ειδών ψαριών από πολλές θάλασσες του πλανήτη.
Η «βιομηχανική», όπως λέγεται, αλιεία έγινε συνώνυμη με την καταλήστευση της θάλασσας. Οι ωκεανοί θεωρήθηκαν ως ανεξάντλητη πηγή αλιευμάτων. Σήμερα δεν απειλείται μόνο το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα, αλλά και το ίδιο το μέλλον της αλιείας, ως οικονομικής δραστηριότητας. Ενώ λοιπόν τα αποθέματα όλο και λιγοστεύουν, οι στόλοι χρειάζεται να μετακινούνται όλο και μακρύτερα.
Οι κατηγορίες εναντίον της σύγχρονης αλιείας δεν αφορούν μόνο στην ποσότητα των αλιευμάτων ή στην υπεραλίευση ορισμένων ειδών. Έχουν να κάνουν και με την άσκοπη σπατάλη της θαλάσσιας ζωής, αφού πολλοί από τους οργανισμούς που καταλήγουν στα δίχτυα των ψαράδων αποτελούν μη εμπορεύσιμα είδη και ξαναρίχνονται -νεκροί πλέον- πίσω στη θάλασσα. Ανάμεσά τους, πολλά δελφίνια, θαλάσσιες χελώνες, καρχαρίες, θαλασσοπούλια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σύμφωνα με την οργάνωση Greenpeace, αποτελούν οι μηχανότρατες (συρόμενα εργαλεία βυθού) αλλά και τα παρασυρόμενα αφροδίχτυα (driftnets).
Η μείωση των αλιευτικών αποθεμάτων οδηγεί σε σύγκρουση τους ψαράδες με θαλάσσια είδη όπως τα δελφίνια, οι θαλάσσιες χελώνες και οι φώκιες.
Εκτός από την καταστροφική αλιεία, όμως, η θαλάσσια ζωή απειλείται και από τη ρύπανση. Σε πολλές περιπτώσεις, η θάλασσα αντιμετωπίζεται σαν χωματερή, στην οποία καταλήγουν εκατομμύρια τόνοι αστικών λυμάτων, βιομηχανικών αποβλήτων (μεταξύ των οποίων πυρηνικά απόβλητα και τοξικές ουσίες), φυτοφαρμάκων. Πολλές τοξικές ουσίες ανιχνεύονται πλέον στους πιγκουίνους και τις πολικές αρκούδες, παρότι ζουν πολύ μακριά από βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η ρύπανση δεν γνωρίζει σύνορα.
Με τη βοήθεια Ισπανών επιστημόνων
ΟΠΩΣ ΕΙΠΕ η κ. Μαρίνα Αργυρού, λειτουργός Αλιείας και θαλάσσιων ερευνών Α’ του Τμήματος Αλιείας, «η μελέτη χωροθέτησης των υφάλων έγινε από τον Ισπανό καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αλικάντε, τον Ανφόνσο Ράμο, οποίος έχει μεγάλη εμπειρία στη προστασία της θάλασσας». «Στόχος -είπε- είναι να επιτευχθεί η αύξηση της θαλάσσιας ζωής στην περιοχή της Αμαθούντας και η βιοποικιλότητα».
Ο σκοπός, εκτός από την ανάπτυξη της θαλάσσιας ζωής, θα είναι εκπαιδευτικός και ψυχαγωγικός, κάτω βέβαια από διαχειριστικούς κανονισμούς του ευρύτερου θαλάσσιου χώρου, ώστε να μην επηρεάζεται η λειτουργία του πάρκου.
Όσον αφορά την οικονομική πτυχή του έργου, αυτή ακόμα δεν έχει υπολογιστεί ακριβώς, αφού θα εξαρτηθεί και από την τελική απόφαση για την έκταση που θα καταλάβει το θαλάσσιο πάρκο, αν και ο αρχικός υπολογισμός, με βάση μια συγκεκριμένη περιοχή που μελετήθηκε, θα κυμαίνεται περί των 100 χιλιάδων λιρών. Η χρηματοδότηση του έργου αναμένεται να γίνει από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Τμήμα Αλιείας ετοιμάζει τη σχετική πρόταση που θα την αποστείλει στα ευρωπαϊκά ταμεία, που αφορούν την προστασία της θαλάσσιας ζωής.
Πηγή: rc-cafe.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου